Śląsk od panowania Piastów do 1919 r.

Śląsk za panowania Piastów

Dynastia Piastów panowała w Polsce od 960 do 1370, a na śląsku aż do 1675 roku.

Przed powstaniem Polski Śląsk był zamieszkany przez różne plemiona. Dopiero Piastowie w 990 r. przyłączyli go do państwa. Od tego czasu Śląsk stał się integralna częścią Polski. Gdy Mieszko I przyjął chrzest, we Wrocławiu powstaje jedno z biskupstw.

Niestety przez fatalne panowanie następcy Chrobrego-Mieszka II Śląsk został przejęty przez Czechów. Po objęciu tronu przez Kazimierza odnowiciela Śląsk powrócił do Polski, ale pod warunkiem opłaty trybutu na rzecz Czech. Później toczyły się walki o Śląsk pomiędzy Polską a Czechami. Wszystko zakończyło się pokojem zawartym w Kłodzku w 1115r. potwierdzającym przynależność Śląska do Polski. Niestety przez podział polski przez Bolesława Krzywoustego (w 1138 r.) pomiędzy swoich synów i wygnaniu Władysława zwanego Wygnańcem losy Śląska zaczęły się komplikować. Henryk Brodaty próbował zjednoczyć ziemie Polski. Niestety śmierć jego syna pod Legnicą w 1241 r. zwieńczyła plan ojca a Śląsk rozpadł się na 17 księstewek.

Zaczęły się walki o Śląsk. W 1348 r. pokój w Namysłowie ostatecznie potwierdził utratę Śląska. Po śmierci Karola IV Luksemburskiego na Śląsku wzrosło znaczenie niektórych książąt. W 1425 r. husyci napadli na Śląsk. Wszyscy byli zajęci walką z wyjątkiem Bolka Opolskiego, który wykorzystał te zamieszki i zawładną prawie całym Górnym Śląskiem i częścią Dolnego. W następnych latach Śląsk wpadł jeszcze w ręce Macieja Korwina.

Po jego śmierci władcą Śląska został Władysław Jagiellończyk. Jego następca-Ludwik, zajęty był zagrożeniem Tureckim i sprawom Śląskim nie poświęcał zbyt wiele czasu. Zginął w bitwie z Turkami pod Mohaczem w 1526 roku, a Śląsk przeszedł na ponad 200 lat pod panowanie Habsburgów.

Śląsk za panowania Piastów odegrał ogromną rolę w kształtowaniu się młodego państwa Polskiego. Niestety w polityce Jagiellonów Śląsk był tylko kartą przetargową, a ich nieprzemyślane posunięcia doprowadziły do katastrofy-utraty tego terytorium.

Śląsk od Jagiellonów do 1919r.

Pomimo tego, że od 1320r. tereny Górnego Śląska nie należały do Polski tylko do Księstw Śląskich przeważająca część ludności w dalszym ciągu porozumiewała się w języku polskim.

Do XIV Śląsk był opisywany przez kronikarzy jako część Polski. Taki stan rzeczy utrzymywał się w szczególności na wschodnim brzegu Odry przez co była ona często uznawana za umowną granicę oddzielającą Germanię od terenów Polskich.

Po zajęciu Śląska przez Prusy ok. 1740 r. rozpoczęto proces germanizacji na większą skalę niż dotychczas (polegającego na między innymi zwalnianiu personelu polskiego ze szkół i urzędów oraz zabronieniu używania języka polskiego w sądach), który trwał niemalże aż do wybuchu I wojny światowej. Dlaczego na większą skalę niż dotychczas? Otóż tak naprawdę trwał on już od średniowiecza. W momencie wkroczenia wojsk pruskich na tereny Górnego Śląska w 1740 r. przeważała tam ludność polska, co potwierdzają zapisy urzędników pruskich, którzy sumiennie notowali warunki kulturowo-społeczne panujące w tym regionie. Mimo tego po ponad 70 latach od rozpoczęcia tego procesu mającego na celu całkowitą depolonizację, a konkretnie w 1814 r. całkowity odsetek ludności polskiej w obszarach objętych

procesami wynosił 72%. W XIX w. w wielu miastach na Śląsku działały aktywne stowarzyszenia polskie. W tym czasie nastąpił gwałtowny rozwój prasy polskiej, powstawały nowe czasopisma i drukarnie. Np. w Bytomiu wydawano 15 gazet polskich (była to większa ilość niż pism niemieckich). Po przyłączeniu Prus do Rzeszy niemieckiej na tereny Górnego i Dolnego Śląska zaczęły napływać rzesze imigrantów, było to działanie mające na celu zmniejszyć procent populacji polskiej. Wydany jednak w 1923r. atlas Richarda Andreego udowadnia nam, że na Górnym Śląsku procent populacji posługującej się językiem polskim jako językiem ojczystym wynosi 75%. Tezę tą potwierdzają wyniki wyborów, które zostały przeprowadzone w 1919r. Na listy polskie zagłosowało wtedy 70% społeczeństwa. Był to wynik niesamowity zważając na szalejącą w tym czasie propagandę antypolską.

Podsumowując pomimo bardzo trudnych warunków przez ten cały czas Śląsk zachował polskość co pokazuje jego historyczną przynależność do naszego kraju.