Historia Powstań Śląskich

 

Materiał na temat Powstań Śląskich został przygotowany przez zespół uczniów: Jan Kalinowski, Joanna Kulicka, Dominik Danelski, Dominika Ceroń, Szymon Mikulski oraz Maria Kilińska.

Pierwsze Powstanie pod wodzą Alfonsa Zgrzebnioka wybuchło w nocy z 16/17 sierpnia 1919 r. Jednymi zgłównych przyczyn wybuchu

Oddział powstańcow

były aresztowania śląskich przywódców Polskiej Organizacji Wojskowej, terrory i represje niemieckie m. in. Masakra w Mysłowicach, a także niezadowolenie ludności postanowieniem Traktatu Wersalskiego o zorganizowaniu plebiscytu na Śląsku. Powstanie objęło głównie powiaty pszczyńskie, rybnicki oraz część okręgu przemysłowego. Rząd Polski był zaangażowany w wojnę polsko-bolszewicka i nie mógł pomóc powstańcom. Niestety powstańcy nie osiągnęli swojego celu i 24 sierpnia, po kilku dniach krwawych walk zostało stłumione przez oddziały niemieckie. Jedyną rzeczą jaką osiągnęli było ogłoszenie przez władze niemieckie amnestii.

Drugie Powstanie pod wodza Alfonsa Zgrzebnioka wybuchło w nocy z 19/20 sierpnia 1920r. Wybuchło po licznych aktach terroru ze strony niemieckiej. Objęło większą część okręgu przemysłowego oraz powiaty: lubliniecki, pszczyński, raciborski i rybnicki.

Alfons Zgrzebniok

Powstańcy żądali usunięcia policji i innych niemieckich organizacji zbrojnych oraz utworzenia polskich “straży obywatelskich”. W dniu 24 sierpnia postulaty powstańców częściowo zrealizowano, Międzynarodowa Komisja Plebiscytowa zarządziła usunięcie policji niemieckiej (Sipo – Sicherheitspolizei) i utworzenie specjalnej, mieszanej policji plebiscytowe (Apo – Abstimmungspolizei). 28 sierpnia Wojciech Korfanty wezwał powstańców do przerwania działań zbrojnych.

Trzecie Powstanie wybuchło w nocy z 2/3 maja 1921r. Powstanie miało na celu doprowadzenie do przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Jednocześnie wśród ludności polskiej wzrastało wrzenie spowodowane perspektywą powrotu panowania niemieckiego i towarzyszącego mu odwetu na ludności polskiej.

Po przegranym plebiscycie i wobec docierających do Ślązaków informacji o planach niekorzystnego dla Polski podziału Śląska stało się jasne, że jedynym sposobem obrony przed uciskiem narodowym jest walka zbrojna. Polskie władze wojskowe zaczęły przygotowywania się do zbrojnego konfliktu uzupełniając zapasy broni i amunicji nad granicą śląską. Powstanie wybuchło, gdy Komisja Międzysojusznicza przedstawiła projekt przyznania Niemcom prawie trzech czwartych obszaru plebiscytowego. Powstanie wpłynęło na korzystną dla Polski zmianę postanowień Rady Ambasadorów o podziale Górnego Śląska. W wyniku rewizji wcześniejszych ustaleń Polska otrzymała ok. 30% obszaru plebiscytowego. Powstańcy nareszcie osiągnęli swój cel.